Ngày 29 tháng 4 năm 2025, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Kế hoạch số 1456/KH-UBND về thực hiện Chương trình nâng cao năng lực và hiệu quả hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2030 trên địa bàn tỉnh Kon Tum.
Tại Kế hoạch đề ra các nội dung tổ chức thực hiện bao gồm:
Thứ nhất, truyền thông nâng cao nhận thức và tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo trung tâm học tập cộng đồng
- Truyền thông nâng cao nhận thức: Đẩy mạnh công tác truyền thông nâng cao nhận thức cho người dân, nhất là người dân ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi về vai trò, sứ mệnh, chức năng, nhiệm vụ của trung tâm học tập cộng đồng trong việc cung ứng các chương trình học tập, giáo dục cộng đồng; thúc đẩy học tập suốt đời, góp phần xây dựng xã hội học tập từ cơ sở. Tăng cường các hoạt động thúc đẩy học tập suốt đời tại trung tâm thông qua tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày sách và văn hóa đọc Việt Nam và Tuần lễ 3 hưởng ứng học tập suốt đời hằng năm; xây dựng không gian văn hóa, học tập cộng đồng gắn với phong tục, tập quán của người dân tại các thôn/bản/làng, nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng, khu dân cư, nhà truyền thống...; phát huy vai trò của già làng, trưởng thôn, người có uy tín trong việc tuyên truyền, vận động người dân học tập suốt đời, hỗ trợ hoạt động của trung tâm.
- Tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp chính quyền địa phương: Các cấp chính quyền địa phương tích cực xây dựng kế hoạch truyền thông giáo dục, phổ biến, quán triệt quan điểm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng đến đảng viên và Nhân dân về thúc đẩy học tập suốt đời, xây dựng xã hội học tập; thông qua hoạt động tại trung tâm giúp người dân học tập, phát triển kinh tế gia đình, tăng cao năng suất lao động.
Tổ chức sơ kết, tổng kết: Phát hiện các vấn đề mới phát sinh cần xử lý kịp thời; phát hiện, chia sẻ kinh nghiệm và nhân rộng các điển hình hoạt động hiệu quả của các trung tâm, giữa các địa phương; tổ chức thực hiện kiểm tra, thanh tra định kỳ và đột xuất trong quản lý, tổ chức hoạt động của trung tâm.
Thứ hai, đề xuất, thực hiện cơ chế, chính sách đối với trung tâm học tập cộng đồng
- Đề xuất cấp thẩm quyền các cơ chế, chính sách xã hội hóa đối với các hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng theo hướng mở rộng loại hình trung tâm tư thục để tạo môi trường chia sẻ, hỗ trợ học tập giữa các vùng thuận lợi và khó khăn; hướng dẫn cơ chế phối hợp giữa trung tâm với các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn; hướng dẫn cơ chế huy động nguồn lực cho trung tâm học tập cộng đồng.
- Rà soát, kiện toàn tổ chức của trung tâm theo đúng quy định để thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ.
- Xây dựng đội ngũ đáp ứng khung năng lực vị trí việc làm của cán bộ quản lý và đánh giá cán bộ quản lý, đánh giá trung tâm theo bộ tiêu chí đánh giá trung tâm theo định hướng xây dựng nông thôn mới và xây dựng xã hội học tập do Bộ Giáo dục và Đào tạo hướng dẫn.
- Thực hiện chế độ, chính sách phù hợp, đúng quy định để các trung tâm có cán bộ chuyên trách hoặc bán chuyên trách, cán bộ hợp đồng tham gia quản lý trung tâm; chính sách hỗ trợ giáo viên được cử sang hỗ trợ hoạt động trong các trung tâm học tập cộng đồng; cơ chế hỗ trợ kinh phí động viên các nhà giáo đã nghỉ hưu, già làng, trưởng thôn, người có uy tín tự nguyện tham gia các hoạt động tại trung tâm học tập cộng đồng.
Thứ ba, nâng cao năng lực và hiệu quả thực hiện các chương trình giáo dục tại trung tâm học tập cộng đồng
- Bồi dưỡng, tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý, giám đốc trung tâm theo Khung năng lực quản lý hoạt động trung tâm học tập cộng đồng; tập huấn về đổi mới phương pháp dạy học người lớn/giáo dục cộng đồng, phương pháp dạy xóa mù chữ gắn với lao động sản xuất và phát triển kinh tế cho giáo viên, báo cáo viên, già làng, trưởng thôn, người có uy tín, công an, bộ đội biên phòng.
- Triển khai/cung cấp sổ tay hướng dẫn tổ chức hoạt động trung tâm học tập cộng đồng. Chuẩn hóa quy trình tổ chức thực hiện Chương trình Xóa mù chữ trong các trung tâm theo hướng phối kết hợp với các cơ sở giáo dục, lực lượng hỗ trợ khác.
- Phối hợp hoạt động giữa trung tâm học tập cộng đồng với trung tâm văn hóa - thể thao cấp xã trong việc duy trì, phát huy và thúc đẩy các nét văn hóa, di sản và bản sắc cộng đồng các dân tộc thiểu số thông qua các lớp học của người dân tại trung tâm học tập cộng đồng.
Thứ tư, huy động nguồn lực cho trung tâm học tập cộng đồng.
- Củng cố, xây dựng, hỗ trợ cơ sở vật chất và các trang thiết bị tối thiểu để trung tâm đủ năng lực hoạt động. Thúc đẩy phối kết hợp giữa trung tâm tại các xã biên giới có đồn Biên phòng trong việc vận động, huy động người học Chương trình xóa mù chữ.
- Xây dựng mô hình “Tổ liên gia xóa mù chữ” để hướng dẫn, dạy học xóa mù chữ tại nhà dân tại các cụm dân cư, các vùng thưa dân cư.
- Xây dựng cơ chế hỗ trợ Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Nông dân, Hội cựu giáo chức tại địa phương, những người tự nguyện tham gia hướng dẫn hỗ trợ dạy học xóa mù chữ tại khu vực người học sinh sống.
- Tổ chức các phong trào, cuộc vận động để thúc đẩy học tập suốt đời: Phát động Phong trào “Người biết chữ dạy cho người chưa biết chữ”, gắn kết chặt chẽ và hiệu quả với các cuộc vận động, phong trào thi đua khác nhằm thúc đẩy việc học tập trong mọi gia đình, dòng họ, cộng đồng dân cư.
- Triển khai Phong trào “Bình dân học vụ số” theo tinh thần Nghị quyết số 57- NQ/TW ngày 22 tháng 12 năm 2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, góp phần nâng cao năng lực số cơ bản cho người dân, đặc biệt ưu tiên nhóm yếu thế, người dân vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
- Tăng cường công tác phối hợp, liên kết giữa các ngành, tổ chức, đơn vị, cơ sở giáo dục, cơ sở văn hóa thể thao để tổ chức các chương trình đào tạo, bồi dưỡng thiết thực, hiệu quả gắn với phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
- Khuyến khích cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng trên địa bàn tỉnh kết nối với các trung tâm học tập cộng đồng để hỗ trợ hoạt động, giới thiệu sinh viên tình nguyện, cung cấp nguồn học liệu, bồi dưỡng chuyên môn cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và những người tình nguyện tham gia hoạt động tại trung tâm.
- Huy động có hiệu quả các nguồn lực từ cộng đồng và các tổ chức, cá nhân cho việc phát triển thư viện cộng đồng và các hoạt động của trung tâm học tập cộng đồng phù hợp với điều kiện của địa phương và các quy định của pháp luật để tổ chức tốt công tác xóa mù chữ.
- Triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh Quy định nội dung, mức chi thực hiện Đề án "Xây dựng xã hội học tập giai đoạn 2021-2030" và hỗ trợ người dân tham gia học xóa mù chữ trên địa bàn tỉnh Kon Tum.
Thứ năm, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, tổ chức hoạt động tại trung tâm học tập cộng đồng.
- Hoàn thiện cơ sở dữ liệu toàn ngành giáo dục; tăng cường sử dụng phần mềm quản lý trung tâm; từng bước khai thác hạ tầng số, trang thiết bị, đường truyền để đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa bài giảng và cung ứng các Chương trình giáo dục, nhất là Chương trình Xóa mù chữ cho người dân.
- Đẩy mạnh việc cung cấp nguồn học liệu số thông qua môi trường internet; các cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng có trách nhiệm phối hợp với trung tâm học tập cộng đồng trên địa bàn trong việc cung cấp nguồn học liệu để hỗ trợ đáp ứng nhu cầu học tập của người học.
Thứ sáu, xây dựng trung tâm học tập cộng đồng điển hình.
- Lựa chọn và chỉ đạo thí điểm một số trung tâm học tập cộng đồng điển hình, ưu tiên trung tâm khu vực biên giới, trong đó chú trọng phối hợp với đồn biên phòng địa phương trong việc huy động người học tại các trung tâm học tập cộng đồng.
- Các địa phương lựa chọn, chỉ đạo điểm ít nhất một trung tâm để đầu tư, huy động nguồn lực phù hợp với địa phương, làm cơ sở nhân rộng điển hình, lan tỏa, để học tập cách làm hay, sáng tạo và hiệu quả.
- Phối hợp với một số địa phương, tỉnh, thành phố có kinh nghiệm xây dựng mô hình trung tâm học tập cộng đồng hoạt động hiệu quả để hỗ trợ kỹ thuật, nâng cao chất lượng các chương trình giáo dục. Tổ chức học tập kinh nghiệm các trung tâm có mô hình hay, cách làm hiệu quả để xây dựng, triển khai thực hiện mô hình trung tâm hoạt động hiệu quả./