Ngày 18 tháng 10 năm 2024, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành Quyết định số 681/QĐ-UBND về ban hành Đề án: “Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tái hòa nhập cộng đồng cho người chấp hành xong án phạt tù trên địa bàn tỉnh Kon Tum (giai đoạn 2025 - 2030)”.
Theo đó, Đề án được triển khai thực hiện trên địa bàn toàn tỉnh với đối tượng áp dụng là phạm nhân trước khi chấp hành xong án phạt tù, được đặc xá, tha tù trước thời hạn có điều kiện tại các cơ sở giam giữ trong tỉnh (gồm: Trại tạm giam Công an tỉnh và Nhà tạm giữ Công an cấp huyện); người được đặc xá, người được tha tù trước thời hạn có điều kiện, người chấp hành xong án phạt tù tại các cơ sở giam giữ trên toàn quốc về cư trú tại địa phương là người Việt Nam, người nước ngoài và người không có quốc tịch thường trú tại Việt Nam; các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan đến thực hiện các biện pháp bảo đảm tái hòa nhập cộng đồng; chủ thể thực hiện là Ủy ban nhân dân các cấp; các sở, ban ngành, đơn vị thuộc tỉnh; tổ chức chính trị - xã hội và các tổ chức, cá nhân có liên quan.
Đề án bao gồm 07 nhóm nội dung và các biện pháp thực hiện, cụ thể:
1. Đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền
Nội dung: Tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chính sách của địa phương về công tác tái hòa nhập cộng đồng để nâng cao nhận thức trong toàn xã hội. Thông tin, sự kiện về tình hình, kết quả thực hiện công tác tái hòa nhập cộng đồng của các đơn vị, địa phương; tuyên truyền nâng cao nhận thức, xóa bỏ sự định kiến, kỳ thị, phân biệt đối xử với những người chấp hành xong án phạt tù. Biện pháp, kinh nghiệm, mô hình, điển hình tiên tiến trong quản lý, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng. Các nội dung khác có liên quan đến công tác tái hòa nhập cộng đồng đối với phạm nhân sắp chấp hành xong án phạt tù và người chấp hành xong án phạt tù.
Các biện pháp, hình thức tuyên truyền: Thông tin, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Tổ chức một số hoạt động tuyên truyền chung tại một số huyện, thành phố nhằm nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận của xã hội và vận động, kêu gọi sự tham gia ủng hộ của các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong công tác giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng. Tổ chức tuyên truyền tại Ủy ban nhân dân cấp xã cho cán bộ, người tái hòa nhập cộng đồng và Nhân dân. Tuyên truyền, thông tin, giáo dục, tư vấn về tái hòa nhập cộng đồng trong trại tạm giam, nhà tạm giữ bằng các hoạt động. Tổ chức một số hoạt động điểm và nhân điển hình như: xây dựng mô hình điểm, tổ chức hội nghị, hội thảo, tọa đàm... Tuyên truyền các khẩu hiệu về tái hòa nhập cộng đồng trên panô tại khu dân cư; tuyên truyền về công tác tái hòa nhập cộng đồng trên tờ gấp đến từng hộ dân.
2. Triển khai cơ chế, chính sách
Sở Lao động - Thương binh và Xã hội: Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan; Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố triển khai thực hiện có hiệu quả công tác hỗ trợ giải quyết việc làm, đào tạo nghề, trợ giúp xã hội cho người chấp hành xong án phạt tù theo quy định; đồng thời, phối hợp Ngân hàng Chính sách xã hội Chi nhánh tỉnh Kon Tum hướng dẫn người chấp hành xong án phạt tù vay vốn giải quyết việc làm, đào tạo nghề đảm bảo theo quy định. Lồng ghép nguồn lực của các chương trình, đề án có liên quan để tổ chức hỗ trợ đào tạo nghề, vay vốn đào tạo nghề nghiệp, tạo việc làm cho người chấp hành xong án phạt tù hiệu quả. Phối hợp với Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố khảo sát, căn cứ tình hình thực tế của địa phương, tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định chính sách hỗ trợ đào tạo nghề nghiệp cho các đối tượng là người chấp hành xong án phạt tù không thuộc đối tượng hưởng các chính sách hỗ trợ theo quy định tại khoản 1 Điều 3 Thông tư số 44/2016/TT-BLĐTBXH của Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội. Nguồn kinh phí được bảo đảm từ quỹ hòa nhập cộng đồng, quỹ xã hội, quỹ từ thiện, từ các nguồn kinh phí khác theo quy định. Chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét hỗ trợ cho người chấp hành xong án phạt tù có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn ổn định cuộc sống theo quy định tại Nghị định số 20/2021/NĐ-CP ngày 15 tháng 3 năm 2021 của Chính phủ quy định chính sách trợ giúp xã hội đối với đối tượng bảo trợ xã hội.
Công an tỉnh: Chủ trì xây dựng quy trình tiếp nhận, quản lý, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù của lực lượng Công an; xây dựng hướng 10 dẫn công tác xây dựng, nhân rộng mô hình, điển hình tiên tiến về tái hòa nhập cộng đồng.
3. Chuẩn bị các điều kiện bảo đảm cho phạm nhân sắp chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng
Nội dung: Tư vấn tâm lý, hỗ trợ các thủ tục pháp lý cho phạm nhân. Định hướng nghề nghiệp, nâng cao khả năng tìm kiếm việc làm cho phạm nhân. Thông báo cho phạm nhân hết hạn chấp hành án phạt tù.
Biện pháp thực hiện: Xây dựng kế hoạch thực hiện công tác tái hòa nhập cộng đồng; phân loại phạm nhân theo tính chất, mức độ, nhóm tội, độ tuổi, trình độ văn hóa, địa bàn cư trú, vùng miền... để tổ chức quản lý, giáo dục, học văn hóa, dạy nghề và tổ chức lao động sản xuất nhằm trang bị các điều kiện cần thiết cho phạm nhân khi tái hòa nhập cộng đồng. Tổ chức các hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao nhận thức pháp luật và dạy văn hóa, xóa mù chữ đối với phạm nhân không biết chữ. Giáo dục, tư vấn kỹ năng sống, kỹ năng tìm kiếm việc làm, hỗ trợ các thủ tục pháp lý cho phạm nhân sắp chấp hành xong án phạt tù. Định hướng nghề nghiệp, tổ chức các lớp học nghề phù hợp trình độ, lứa tuổi, vùng miền... và thị trường lao động tại địa phương khi họ chấp hành xong án phạt tù về nơi cư trú. Phối hợp với cơ quan chức năng dạy nghề và cấp “Chứng chỉ nghề” cho phạm nhân. Liên hệ, vận động các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp... trên địa bàn tỉnh để giới thiệu việc làm cho phạm nhân khi họ hết thời hạn chấp hành án phạt tù. Tổ chức các hoạt động văn hóa, thể dục, thể thao với nhiều nội dung và hình thức mang tính giáo dục cao, tạo môi trường giáo dục, cải tạo lành mạnh, giúp phạm nhân yên tâm cải tạo, tích cực rèn luyện thể chất, hoàn thiện nhân cách, góp phần nâng cao hiệu quả công tác giáo dục cải tạo và hòa nhập cộng đồng. Hai tháng trước khi phạm nhân hết hạn chấp hành án phạt tù, Trại tạm giam Công an tỉnh và Nhà tạm giữ Công an huyện, thành phố thông báo cho Cơ quan Thi hành án hình sự Công an huyện, thành phố, Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn hoặc cơ quan, tổ chức, đơn vị nơi người chấp hành xong án phạt tù về cư trú, làm việc để chủ động thực hiện các biện pháp tái hòa nhập cộng đồng.
4. Xây dựng, củng cố, duy trì và nhân rộng các mô hình tái hòa nhập cộng đồng hoạt động hiệu quả
Nội dung: Tiếp tục duy trì, củng cố, nhân rộng và hướng dẫn xây dựng mới các mô hình tái hòa nhập cộng đồng bảo đảm hoạt động có hiệu quả.
Biện pháp thực hiện: Thành lập, củng cố Ban Chỉ đạo mô hình tái hòa nhập cộng đồng tại xã, phường, thị trấn. Tập trung củng cố, nâng cao chất lượng các mô hình tái hòa nhập cộng đồng tại những địa phương, cơ sở có nhiều người chấp hành xong án phạt tù về cư trú và thuộc địa bàn trọng điểm phức tạp về an ninh trật tự. Hằng năm, tổ chức rà soát, đánh giá kết quả hoạt động của các mô hình, kịp thời động viên, khen thưởng và củng cố, nhân rộng các mô hình tiêu biểu, hoạt động hiệu quả, thiết thực.
5. Hỗ trợ tư vấn, đào tạo nghề, giới thiệu việc làm cho người chấp hành xong án phạt tù và các biện pháp hỗ trợ khác
Nội dung: Tạo điều kiện để người chấp hành xong án phạt tù được thụ hưởng các chính sách về dạy nghề, giới thiệu việc làm do Chính phủ, Ủy ban nhân dân tỉnh quy định, hỗ trợ và tổ chức tiếp nhận, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù.
Biện pháp thực hiện: Xây dựng kế hoạch, tổ chức đào tạo nghề, tư vấn, giới thiệu việc làm, cho vay vốn học nghề, tạo việc làm cho người chấp hành xong hình phạt tù. Tổ chức các chuyên mục dạy nghề cho người chấp hành xong án phạt tù trên các phương tiện thông tin đại chúng. Căn cứ nhu cầu của người chấp hành xong hình phạt tù và thực tiễn thị trường lao động, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tổ chức tư vấn, giới thiệu việc làm miễn phí cho người chấp hành xong hình phạt tù; theo dõi, báo cáo tình trạng việc làm của người chấp hành xong hình phạt tù với cơ quan quản lý nhà nước về dịch vụ việc làm. Tổ chức tiếp nhận, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù về cư trú tại địa phương tái hòa nhập cộng đồng; khuyến khích các cơ quan, tổ chức, cá nhân trong việc tạo điều kiện để người chấp hành xong án phạt tù có điều kiện học nghề, tìm kiếm việc làm, ổn định cuộc sống; tổ chức việc dạy nghề, giải quyết việc làm giúp người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng; vận động doanh nghiệp hỗ trợ chi phí ăn, ở, đi lại và kinh phí đào tạo nghề cho người chấp hành xong án phạt tù khi tham gia học nghề tại doanh nghiệp. Hỗ trợ, giúp đỡ cho người chấp hành xong án phạt tù có hoàn cảnh khó khăn nhưng có ý chí vươn lên trong cuộc sống được vay vốn tại Ngân hàng Chính sách xã hội các cấp để học nghề, tìm kiếm việc làm, phát triển sản xuất, kinh doanh nhằm ổn định cuộc sống.
6. Các biện pháp hỗ trợ khác
Người chấp hành xong án phạt tù được chính quyền địa phương, các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân tiếp nhận, giáo dục, giúp đỡ để tái hòa nhập cộng đồng và phòng ngừa các hành vi vi phạm pháp luật.
Khuyến khích các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân tham gia thực hiện các hoạt động tư vấn, hỗ trợ các thủ tục pháp lý, đào tạo nghề, giới thiệu việc làm, giúp đỡ những người chấp hành xong hình phạt tù tái hòa nhập cộng đồng; khuyến khích việc tiếp nhận người chấp hành xong hình phạt tù vào làm việc trong các cơ quan, tổ chức, cơ sở sản xuất, kinh doanh.
Các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân tham gia giám sát, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù được ưu tiên thuê nhà, cơ sở hạ tầng của Nhà nước; được hưởng các chế độ miễn, giảm thuế theo quy định của các luật thuế có liên quan và văn bản hướng dẫn thi hành.
Ủy ban nhân dân các cấp căn cứ thẩm quyền quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm, khả năng quỹ đất ở địa phương và các nguồn tài nguyên khác để giúp đỡ các tổ chức, cá nhân trong hoạt động dạy nghề, tạo việc làm cho người chấp hành xong án phạt tù.
7. Chế độ báo cáo, khen thưởng: Định kỳ tổ chức sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm; kịp thời khen thưởng các tổ chức, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong án phạt tù, góp phần thực hiện tốt Chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm.
Cũng tại Quyết đinh này, Ủy ban nhân dân tỉnh phân công nhiệm vụ cụ thể tổ chức thực hiện Đề án cho các Sở, ban ngành và địa phương; trong đó, Sở Tư pháp có trách nhiệm phối hợp tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về tái hòa nhập cộng đồng đối với người chấp hành xong hình phạt tù; hướng dẫn thủ tục về xóa án tích và cấp phiếu lý lịch tư pháp cho người chấp hành xong án phạt tù khi có yêu cầu; tiếp nhận, cập nhật thông tin lý lịch tư pháp; chủ động phối hợp với các cơ quan liên quan tra cứu, xác minh thông tin về án tích để thực hiện xóa án tích đương nhiên và cấp phiếu lý lịch tư pháp cho người chấp hành xong án phạt tù theo quy định, tạo điều kiện cho người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng.
Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký ban hành./.